“Η μνήμη βοηθάει πάντα την κριτική στάση”
Απ’ την ανάγκη να υπάρχει επιστημονική πρόοδος μέσα στην πανεπιστημιακή κοινότητα η αδηφάγα προσωπική ματαιοδοξία αναπτύσσεται θυσιάζοντας , στο βωμό του κέρδους και του ατομισμού, την ευημερία και τα κεκτημένα του συνόλου. Η έρευνα των ‘’καθηγηταράδων’’ μας φέρει ευνοϊκά αποτελέσματα στο κοινωνικό σύνολο όμως το βασικό τους κίνητρο είναι η προσωπική καταξίωση και ευρύτερη αναγνώριση με δεδομένο ότι η αρχή κάθε ανακάλυψης είναι η περιέργεια ,έχουμε παραδείγματα ανθρώπων ,μέσα απ’ την ιστορία της επιστήμης, που αναγνώριζαν πως η υστεροφημία δεν είχε χώρο στα κίνητρα των προσωπικών αναζητήσεων όσο τα αποτελέσματα τους να έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στην κοινωνία. Γι’ αυτό και με την πολιτική τους δράση προσπαθούσαν να τα στρέψουν προς την κατεύθυνση που θα ευνοούσε το κοινωνικό σύνολο και όχι σ’ αυτή που θα τους έφερνε δόξα και χρήματα. Σύμφωνα και με ανθρώπους που πέρασαν απ’ το πανεπιστήμιο Κρήτης η αυθαιρεσία με τη μορφή ιδιοτέλειας στην επιστημονική πρόοδο ήταν και είναι συχνό κρούσμα το οποίο πρέπει να εξαλειφθεί. Αυτή η πρακτική στο πανεπιστήμιο Κρήτης εκτός από ενδείξεις έχει και αποδείξεις ότι παγιώνεται. Φοιτητές έχουν άλλοτε στοχοποιηθεί λόγω συγκεκριμένης πολιτικής δραστηριότητας ,αποκλεισθεί από μεταπτυχιακά, έχουν υποστεί εκμετάλλευση για το πνευματικό τους έργο από τους ‘’επικεφαλής’’ του ιδρύματος. Ενώ άλλοι έχουν ευνοηθεί επειδή στηρίζουν με την κομματική τους ιδιότητα την εκλογή καθηγητών σε διοικητικές θέσεις. Τέλος, πολέμιοι της παραπάνω κατάστασης έχουν διωχθεί μέχρι την τελική τους πτώση.
Το κείμενο που ακολουθεί αναδεικνύει τον πολιτικό χαρακτήρα της υπόθεσης Αλεξανδρόπουλου. Ο αγώνας του Στέλιου Αλεξανδρόπουλου δεν ήταν μόνο η εξαιρετική περίπτωση μιας μοναχικής μάχης ενάντια στη διαφθορά και την αναξιοκρατία, αλλά παράλληλα συνιστά το τελευταίο του μάθημα για την υπεράσπιση της εργασιακής και ανθρώπινης αξιοπρέπειας σε ένα περιβάλλον ιεραρχικής τρομοκρατίας, εργαλειακής εξατομίκευσης, συναλλαγών και υποταγής. Τα σημαντικά στοιχεία που αφορούν τις καταγγελίες του Αλεξανδρόπουλου είναι δημοσιευμένα και είναι υποχρέωση κάθε μέλους της ακαδημαϊκής κοινότητας να τα γνωρίζει όπως και να παρακολουθεί τη δίκη. Δικό μας χρέος εδώ είναι να κινητοποιήσουμε την πολιτική μνήμη γύρω από την υπόθεση.
Το 2006 ο καθηγητής Στέλιος Αλεξανδρόπουλος διαπιστώνει και τεκμηριώνει παρατυπίες και “εύνοιες” στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης κατά την διαδικασία επιλογής φοιτητών για το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα. Συνεπής στους αγώνες του για αξιοκρατία και διαφάνεια στο δημόσιο πανεπιστήμιο, παίρνει την απόφαση να υπερασπιστεί την εργασιακή του αξιοπρέπεια, ερχόμενος αντιμέτωπος με ένα καθεστώς τρομοκράτησης, ένοχης σιωπής, συναλλαγών και διαφθοράς.
Ο Στέλιος Αλεξανδρόπουλος κινείται θεσμικά και ζητάει να διεξαχθεί έρευνα ανοίγοντας το ζήτημα πρώτα στη συνέλευση του τμήματός του και στη συνέχεια στη σύγκλητο. Καταθέτει πολυσέλιδη ένσταση όπου τεκμηριώνει ότι απορρίφθηκαν άριστοι φοιτητές, ενώ δεν τηρήθηκαν ή παραποιήθηκαν τα κριτήρια ένταξης στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα για να εξυπηρετηθούν οι “ημέτεροι” της ιεραρχίας του τμήματος. Οι καταγγελίες θορυβούν τη διοίκηση και το τμήμα επιχειρεί να φιμώσει τον Αλεξανδρόπουλο. Η συνένοχη σύγκλητος δεν του δίνει καν το δικαίωμα λόγου, ενώ η πρυτανεία δεν επιτρέπει στη σύγκλητο να εξετάσει ή να συζητήσει την ένστασή του. Με ελάχιστες αντιρρήσεις οι συγκλητικοί, από αμέλεια ή εθελοδουλία, αποδέχονται τη βούληση της πρυτανείας.
Το ακαδημαϊκό έτος 2005-2006 η διοίκηση του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης, σε συνεργασία με την πρυτανική αρχή, επιβάλλουν ένα καθεστώς σιωπής. Η γραμματεία του τμήματος λειτουργεί και ως γραμματεία της πρυτανείας και αρνείται να χορηγήσει στον Αλεξανδρόπουλο αναλυτικά στοιχεία της μοριοδότησης για την εισαγωγή στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα, όπως και στοιχεία που αφορούν τις απομαγνητοφωνήσεις της συγκλήτου. Καθώς ο Αλεξανδρόπουλος επιμένει, γίνεται ενοχλητικός. Η διοίκηση του τμήματος και η πρυτανεία αποφασίζει (με τη συνενοχή της συγκλήτου και της ακαδημαϊκής κοινότητας) να κινηθεί εν κρυπτώ και παράτυπα.
Τα πρόσωπα που κυρίως κινούν τις διαδικασίες τρομοκράτησης του καθηγητή Αλεξαδρόπουλου και βρίσκονται στην ιεραρχία του Πανεπιστημίου μέσω ψηφοθηρικών συναλλαγών με την ΠΑΣΠ, και όχι μόνο, είναι τα εξής: o τότε πρύτανης Ιωάννης Παλλήκαρης, ο τότε αντιπρύτανης Κώστας Λάβδας, ο τότε κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και πρόεδρος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης Δημήτρης Κοτρόγιαννος και η Μαρία Μενδρινού, διευθύντρια του προγράμματος μεταπτυχιακών εξυπηρετήσεων.
Σε ένα εργασιακό περιβάλλον καθημερινών απειλών, υπονόμευσης και απομόνωσης (“θα το φας το κεφάλι σου Στελλάκη” ήταν από τις αγαπημένες φράσεις του Κοτρόγιαννου), ο Αλεξανδρόπουλος αντιμετωπίζει τους μελλοντικούς διώκτες του μόνος, καθώς όλοι σιωπούν φοβισμένοι, αλλά αντιμετωπίζει τις συνθήκες με χιούμορ: “Εδώ δεν φοβηθήκαμε τη χούντα, θα φοβηθούμε αυτούς” συνήθιζε να λέει… Καταθέτει τα στοιχεία στο Υπουργείο Παιδείας, το οποίο ζητά άμεσα να διερευνηθούν οι καταγγελίες. Αντ’ αυτού, οι διώκτες του Στέλιου Αλεξανδρόπουλου θα παραγγείλουν στον Ιωάννη Πυργιωτάκη, πρόεδρο του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, μια έκθεση «Προκαταρκτικής Έρευνας» που να δείχνει πως όλα βαίνουν καλώς στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης. Η ανάθεση ήταν παράτυπη, καθώς όφειλε να συσταθεί ομάδα και όχι να δοθεί εντολή σε ένα άτομο.
Παράλληλα η ιεραρχία ετοιμάζει εν κρυπτώ και παράνομα, χωρίς καμία ενημέρωση, πειθαρχική δίωξη εναντίον του Αλεξανδρόπουλου με σκοπό να τον εξοντώσει απολύοντάς τον. Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως σε όλες τις κινήσεις συμμετέχει ο Πυργιωτάκης, ο οποίος δεν ενημερώνει ποτέ το Στέλιο Αλεξανδρόπουλο για την επικείμενη δίωξή του, που οργανώνεται παρασκηνιακά. Σήμερα θα έπρεπε να δικάζεται και αυτός για παράβαση καθήκοντος για την υπόθεση Αλεξανδρόπουλου και δεν μας πείθουν οι “μετάνοιές” του. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Πυργιωτάκης ήταν ο αντιπρύτανης που σε συνεργασία με την ΠΑΣΠ Ρεθύμνου απαξιώθηκε για πάντα στις συνειδήσεις μας, όταν το 1999 έδωσε εντολή στην ασφάλεια Ρεθύμνου να εισβάλλουν στο στέκι των πολιτιστικών ομάδων, παραβιάζοντας το άσυλο και οδηγώντας τις αστυνομικές δυνάμεις σε καταστροφή του αρχείου και του υλικού των φοιτητικών ομάδων. Και τότε, όπως και στην υπόθεση Αλεξανδρόπουλου, ακολουθεί την ίδια γραμμή και κάποιοι τον καλύπτουν. Ποιος όμως ξεχνάει πως στην “έκθεση Πυργιωτάκη” τεκμηριώθηκε η πειθαρχική δίωξη του Στέλιου Αλεξανδρόπουλου; Ποιος ξεχνάει πως γελοιότητες της “έκθεσης Πυργιωτάκη” αναπαρήγαγε και ο Παλλήκαρης (πχ την αναφορά στο Υπουργείο Παιδείας ως “εξωθεσμικό παράγοντα”);
Τη Μεγάλη Τετάρτη του 2006, ο Στέλιος Αλεξανδρόπουλος λαμβάνει την επιστολή της πειθαρχικής του δίωξης με απειλή απόλυσης. Η εν κρυπτώ, παράνομα συντεταγμένη, πειθαρχική δίωξη κατά του Στέλιου Αλεξανδρόπουλου δεν αποτελεί μόνο ύβρη για την ακαδημαϊκή κοινότητα και τη μακρόχρονη συνεισφορά και το ήθος ενός αγαπημένου από τους φοιτητές του δασκάλου, αλλά παράλληλα προσβάλλει τα δικαιώματα κάθε εργαζόμενου, καθώς εγκαλεί σε απόλυση τον Αλεξανδρόπουλο επειδή ασκεί “δημόσια κριτική”.
Στην επόμενη συνέλευση του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης ο Αλεξανδρόπουλος ζητάει να τοποθετηθεί και να ενημερώσει τους συναδέλφους του για την εν κρυπτώ διαδικασία πειθαρχικής του δίωξης. Ο Κοτρόγιαννος, με την εξουσία που του δίνει η θέση του, αρνείται να του δώσει το λόγο. Ο αμοραλιστής διώκτης δεν επιτρέπει στο δάσκαλο Αλεξανδρόπουλο να μιλήσει και να ενημερώσει το εργασιακό του περιβάλλον για την παράνομη δίωξη που του έχει ασκηθεί. Σε ένα φορτισμένο κλίμα ο Αλεξανδρόπουλος θα τοποθετηθεί λέγοντας: “..επιχειρείται η εξόντωσή μου… δεσμεύομαι παρά τις απειλές να συνεχίσω…”. Κατευθύνεται φορτισμένος στο γραφείο του και εκεί η καρδιά του τον εγκαταλείπει. Ο Στέλιος Αλεξανδρόπουλος πεθαίνει μόνος στο γραφείο του στις 3 Μαΐου του 2006.
Καθώς ο Αλεξανδρόπουλος μεταφέρεται στο νοσοκομείο, η τσάντα του “εξαφανίζεται” για κάποιο διάστημα. Στο νοσοκομείο η διοίκηση του τμήματος αντί να αναλάβει όσα όφειλε (έστω “για τον αδόκητο θάνατο του συναδέλφου”), το βάζει τα πόδια στο άκουσμα του συμβάντος, ενώ λίγα 24ωρα μετά η ιατροδικαστική έκθεση θα “διαρρεύσει” παράνομα, χυδαία και με μαφιόζικο τρόπο στον τοπικό τύπο…
Με το θάνατο του Αλεξανδρόπουλου αυτοί που επιδίωξαν την εργασιακή του εξόντωση (αλήθεια πόσο απέχει από τη βιολογική;) έρχονται αντιμέτωποι με τις συνέπειες του δικού τους ηθικού θανάτου. Οι φοιτητικές κοινότητες εξεγείρονται, δημιουργούνται πρωτοβουλίες και οι σύλλογοι ζητάνε την τιμωρία των ενόχων και την απομάκρυνσή τους από διοικητικές θέσεις. Στις 15/5/06 η διοίκηση του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης δίνει την πρωτοφανή εντολή στον Δαφέρμο να κλειδώσει τις πόρτες του κτιρίου όπου γίνεται η συνέλευση του τμήματος, απαγορεύοντας σε φοιτητές και μέλη των φοιτητικών συλλόγων το δημοκρατικό δικαίωμα λόγου και παρέμβασης. Η απόφαση αυτή αίρεται από μια μαζική φοιτητική διαμαρτυρία η οποία θα πλήξει την παντοδυναμία των ηθικών αυτουργών του θανάτου του Στέλιου Αλεξανδρόπουλου. Χαρακτηριστικό της ενοχής και της ανήθικης άρνησης των διωκτών είναι για παράδειγμα η δήθεν αδιαθεσία του Κοτρόγιαννου κατά την είσοδο των φοιτητών στη γενική συνέλευση που δεν πείθει ούτε τη νοσηλεύτρια που γελάει με το θέατρό του, ενώ ο Χιωτάκης επιχειρεί να πείσει τους φοιτητές να το “ξεχάσουν” και μην τοποθετηθούν δημόσια για το “καλό του τμήματος”.
Το ξέσπασμα της φοιτητικής διαμαρτυρίας θα αναγκάσει και τους καθηγητές που σιωπούσαν να πάρουν θέση, να μιλήσουν για το καθεστώς διαφθοράς και τρομοκρατίας.
Η τρομαγμένη σύγκλητος θα επιμείνει σε μια αναξιοπρεπή στάση. Ανίκανη να διαχειριστεί όσα η ίδια προκάλεσε, με εντολή του Παλλήκαρη αρνείται στις 16/5/06 να καταδικάσει την παράνομη και κρυφή πειθαρχική δίωξη. Φαίνεται πως για τη σύγκλητο ο Αλεξανδρόπουλος, ακόμη και μετά το θάνατό του και υπό το θόρυβο των συνεχών αποκαλύψεων συνεχίζει να “παραβαίνει ασύγγνωστα τα καθήκοντά του”, όπως έγραφε στη πειθαρχική δίωξη ο Παλλήκαρης. Παρ’ όλα αυτά η σύγκλητος συστήνει αργότερα μια 3μελή επιτροπή διερεύνησης της υπόθεσης, τα δύο μέλη της οποίας (Γραμματικάκης και Παπαδοπούλου) θα τεκμηριώσουν τόσο τις παραβάσεις καθήκοντος της πρυτανείας και της διοίκησης του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης, όσο και τις ενδείξεις για το καθεστώς τρομοκράτησης και πίεσης ενάντια στο Στέλιο Αλεξανδρόπουλο. Παρά τις εκθέσεις αυτές και πάλι η σύγκλητος αθωώνει τη διαφθορά στο Παν/μιο Κρήτης, με το να μη ζητήσει ευθύνες από τον Παλλήκαρη.
Η δίκη τον Οκτώβριο 2012…
Τις μέρες αυτές στο Ρέθυμνο γίνεται η δίκη για την υπόθεση Αλεξανδρόπουλου. Μια δίκη για τις παρατυπίες και τις παρασκηνιακές διαδικασίες στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα της Πολιτικής Επιστήμης και την πειθαρχική δίωξη του Στέλιου Αλεξανδρόπουλου, μέσα σε ένα κλίμα εργασιακής τρομοκρατίας που οδήγησε στο θάνατό του. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, ευθύνες για τα γεγονότα έχουν και η τότε σύγκλητος, η παράταξη της ΠΑΣΠ και όσοι/όσες ανέχτηκαν, εκμεταλλεύτηκαν και συνεχίζουν να αναπαράγουν ακόμα τις ίδιες πρακτικές στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Σήμερα ο Λάβδας είναι πάλι πρόεδρος του τμήματος της Πολιτικής Επιστήμης…
Στο δικαστήριο ο δικηγόρος των Λάβδα και Κοτρόγιαννου, Σ. Γεωργίου, αναφέρεται ειρωνικά και στο Στέλιο Αλεξανδρόπουλο και στους μάρτυρες, ενώ με φωνές και ουρλιαχτά διακόπτει συνεχώς τη δίκη και υποστηρίζει πως “δεν υπάρχει καμία υπόθεση Αλεξανδρόπουλου”. Παράλληλα έφτασε και σε σεξιστικά σχόλια ενάντια στη συνήγορο της οικογένειας Αλεξανδρόπουλου, Ζ. Κωνσταντοπούλου, υπό την πλήρη ανοχή της προέδρου που επέτρεψε να ακουστούν εκφράσεις και να λάβουν χώρα θεατρικά ‘ξεσπάσματα’ μη αποδεκτά σε κανένα πολιτισμένο περιβάλλον, πόσο μάλλον σε μια τόσο σοβαρή δίκη.
Στη δίκη της 5ης Νοεμβρίου ο Σ. Γεωργίου και ένας εκ των άλλων δικηγόρων των κατηγορουμένων, ο Ν. Γαλάνης, κινητοποίησαν ασφαλίτες και ροπαλοφόρους ένστολους από την ασφάλεια Ρεθύμνου ώστε οι φοιτητές και οι φοιτήτριες να υπόκεινται σε συνεχόμενους σωματικούς ελέγχους (μέχρι και 6-7 φορές κάθε άτομο!) κατά την είσοδό τους στην αίθουσα του δικαστηρίου, ενώ κάποιοι από αυτούς φρουρούνταν στενά. Ο σκοπός τους είναι ξεκάθαρος: να υπονομεύσουν τη συλλογική μνήμη γύρω από την υπόθεση Αλεξανδρόπουλου, να αποτρέψουν τη φοιτητική παρουσία στο δικαστήριο, να θυματοποιήσουν τους θύτες, τους ηθικούς και υλικούς αυτουργούς της μεθοδευμένης προσπάθειας εξόντωσης του Στέλιου Αλεξανδρόπουλου. Η ανήθικη στάση και οι προσβλητικές κραυγές του Σ. Γεωργίου δεν μας προκαλούν έκπληξη: ταιριάζουν με το ήθος των κατηγορουμένων. Το ότι όμως οι κατηγορούμενοι επέλεξαν για δικηγόρο τους τον Γεωργίου, έναν τύπο που κυκλοφορεί σε ακροδεξιά κανάλια αναπαράγοντας χωρίς αιδώ μια χυδαία ρατσιστική προπαγάνδα και δικαιολογώντας τα φασιστικά πογκρόμ μάς λέει πολλά και για την ποιότητα όσων (συλλογικά και ατομικά) στηρίζουν υλικά και πολιτικά τους κατηγορούμενους, σε ένα τμήμα μάλιστα Πολιτικής Επιστήμης…
Γνωρίζουμε πού στέκει ο καθένας. Το 2006, λίγους μήνες πριν το θάνατό του, ο Αλεξανδρόπουλος ήταν από τους λίγους ακαδημαϊκούς που συμμετείχαν θαρραλέα από την πρώτη στιγμή στην υποστήριξη της μεταναστευτικής διαμαρτυρίας για τη ρατσιστική δολοφονία του Έντισον Γιαχάϊ. Οι σημερινοί κατηγορούμενοι εκείνη την περίοδο μαγείρευαν (εκτός από την πειθαρχική δίωξη του Αλεξανδρόπουλου) τη συνεργασία του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης με στρατιωτικούς θεσμούς και καλούσαν την υπεύθυνη των δημοσίων σχέσεων του ΝΑΤΟ, Δέσποινα Αφεντούλη, για τη συνεργασία/ανάπτυξη προγραμμάτων με το τμήμα τους… Αυτό ήταν το πολιτικό περιβάλλον των δύο κόσμων που συγκρούστηκαν το 2006, του κόσμου του δάσκαλου Στέλιου Αλεξανδρόπουλου και των κοινωνικών αγώνων, ενάντια σε μια ομάδα αμοραλιστών εξουσιαστών που μέριμνά τους δεν είναι η έρευνα, αλλά η εκμετάλλευση των θεσμών και των ανθρώπων.
«Ο καθηγητής Στέλιος Αλεξανδρόπουλος απέδειξε με το ήθος και τη στάση του πως η πολιτική πρέπει να είναι μια ανοιχτή, δημόσια και κριτική αντιμετώπιση θεσμών και προσώπων, οι αποφάσεις των οποίων αφορούν άμεσα το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας. Οφείλει να γίνεται με όρους δημοκρατικούς και κινηματικούς. Οι διώκτες του, αντίθετα, προτίμησαν να κινηθούν στο σκοτάδι, εκφράζοντας μια πολιτική λογική του παρασκηνίου και της ποινικοποίησης της δημόσιας κριτικής. Ο καθηγητής Στέλιος Αλεξανδρόπουλος υπηρέτησε την επιστήμη του με συνέπεια και σταθερότητα. Η συλλογική δράση, τα κοινωνικά κινήματα τέθηκαν στο επίκεντρο της ακαδημαϊκής και προσωπικής του πορείας. Δεν έπαψε ποτέ να επιβεβαιώνει με την επιστημονική και πολιτική του ιδιότητα τη συνάφεια Επιστήμης και Πολιτικής γιατί βασίστηκε σε μια ηθική της αξιοπρέπειας, της αλήθειας και της κριτικής. Η όλη ιστορία γύρω από τον καθηγητή Στέλιο Αλεξανδρόπουλο αποτυπώνει με τον πιο τραγικό τρόπο τη μάχη που δίνεται τους τελευταίους μήνες γύρω από τα Πανεπιστήμια….»
από ανακοίνωση συλλογικότητας των μεταπτυχιακών φοιτητών, 2006
«Η πειθαρχική δίωξη μεθοδεύτηκε χωρίς να ενημερωθούν οι καθηγητές και οι φοιτητές του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης… Η εν λόγω πειθαρχική δίωξη αποτελεί διασυρμό της δημοκρατικής λειτουργίας των θεσμών, αποτελεί προσβολή για τις συνταγματικές ελευθερίες και παραβίαση των πολιτικών δικαιωμάτων μέσα στο Πανεπιστήμιο. Η σημερινή πρυτανεία, αποτελεί φυσική συνέχεια της πολιτικής και των προηγούμενων «διοικητών» του ιδρύματος, που έχει μετατρέψει τη Σύγκλητο σε εξουσιαστικό μηχανισμό πειθάρχησης και ελέγχου, ο οποίος δεν εξυπηρετεί τις δημοκρατικές λειτουργίες του Πανεπιστημίου αλλά αποθεώνει την κατάχρηση εξουσίας. Καταδικάζουμε τη Σύγκλητο, η οποία δεν έχει πλέον την ηθική και κοινωνική νομιμοποίηση να διαχειριστεί την κρίση…»
από απόφαση της Γ.Σ. των μεταπτυχιακών φοιτητών του Παν/μίου Κρήτης, 2006
Κάποιες και κάποιοι που δεν ξέχασαν, Ρέθυμνο 2012
Αναδημοσίευση από την αυτόνομη συλλογικότητα
Directiva ‘’από τα κάτω’’